Với người Việt, cơm được xem là món chủ lực để ăn no trong các bữa ăn. Nhờ sự khéo léo tài tình của người nội trợ, từ cơm có thể chế biến thành nhiều món ngon lạ miệng. Trong đó có thể kể đến món cơm lá sen thanh tao, tinh tế.

Nét nổi bật của cơm lá sen là cơm tỏa hương sen thơm mát, màu sắc hấp dẫn, thực khách khi ăn có thể cảm nhận được hương vị rất riêng. Nấu cơm lá sen khá cầu kỳ. Để được món cơm ngon phải mất gần hai giờ đồng hồ. Những hạt sen thật tươi mới lấy từ những đài sen no tròn, ăm ắp hạt rồi dùng dao nhẹ nhàng bóc lớp màng lụa, thông tâm sen. Hạt sen bây giờ đã trắng tròn mơn mởn, được rửa qua nước sạch để ráo. Công đoạn tiếp theo là hấp chín, hạt sen còn tươi rất nhanh bở nên chỉ cần hấp vài phút là được.

Gạo nấu cơm phải chọn gạo ngon, thơm, hạt trong, nhỏ, dài. Vo rửa gạo vài ba lần loại bỏ các chất bẩn. Để gạo ráo nước sau khi đã trộn đều một ít muối, bột ngọt. Rang gạo cùng một chút dầu ăn đun nóng trên bếp với lửa nhỏ chừng mươi phút. Công đoạn này giúp hạt cơm chín sẽ săn lại như hạt cơm rang.

Thường cơm lá sen không nấu bằng nước luộc gà hoặc nước lạnh mà nấu với nước luộc hạt sen nên hương thơm, vị thanh ngọt của sen đều khắp trên các hạt cơm. Cho nước luộc sen vào nồi gạo đã rang sao cho ngập kín gạo rồi nấu to lửa cho cơm sôi đều, khi cạn nước thì hạ lửa. Hạt cơm ngon phải đảm bảo chín đều, hơi ráo và không nát. Cơm nấu chín được xới ra, để nguội và đánh tơi thành từng hạt.

Khác với cơm gà, cơm hến, cơm lá sen được trộn với nhiều phụ liệu nhất. Tôm tươi hấp chín, bóc bỏ vỏ, cắt nhỏ. Lạp xưởng, xá xíu, ngó sen, cà rốt xắt nhỏ cùng với đậu hà lan được xào chín với dầu ăn, tỏi, gia vị như muối, đường, bột ngọt, tiêu... Cho cơm, hạt sen cùng tất cả các nguyên liệu đã chế biến vào mâm hoặc khay lớn, trộn đều.

Công đoạn cuối cùng là hấp cơm. Trước tiên chọn những chiếc lá sen già còn nguyên vẹn. Lá sen rửa sạch, chần qua nước sôi cho lá hơi héo, lau khô và xếp lá ra mâm. Cho cơm vào giữa lá sen, nâng đều các mép lá và gói lại sao cho vừa đẹp mắt, cho vào xửng hấp chừng năm, bảy phút. Gói cơm đẹp phải vuông vắn, cạnh, góc đều nhau.

Cái thú khi ăn cơm lá sen là thực khách vừa được ngắm đĩa cơm trang trí đẹp mắt lại được thưởng thức từng hạt cơm trắng tinh, bóng bẩy cùng hạt sen bùi bùi, hòa quyện với vị ngọt của tôm, thịt...

Phan Thị Thanh Ly