Khi những giọt mưa đầu mùa bắt đầu rơi xuống, ông nội lại mang cuốc xẻng ra sau nhà phát dọn, đào đất vun mấy gốc tre. Những cơn mưa bắt đầu dày cũng là lúc những mụt măng mơn mởn nhú lên mặt đất, độ mười ngày sau măng non đã trở nên mập mạp và có thể thu hoạch.

Lựa những mụt măng không to quá cũng không còn nhỏ, ông nội bổ một nhát cuốc dứt khoát, nạy nhẹ một cái là cả mụt măng bị bứng ra khỏi gốc gọn lỏn, dưới lớp vỏ xù xì lộ ra phần ruột trắng tươi, nõn nà. Vài ngày, ông lại đào về một gùi măng non cho mẹ tôi đem ra chợ bán. Thỉnh thoảng, mẹ chọn ra những búp măng ngon nhất để dành muối chua.

Măng đem muối không được già cũng không quá non. Mẹ bảo, nếu già quá thì măng sẽ xơ cứng, non quá măng không giòn. Mẹ thường cắt bỏ phần đầu, đuôi của mụt măng, chỉ chọn phần giữa. Sau khi bóc vỏ, bào mỏng sẽ ngâm qua nước muối loãng độ 15 phút để măng ra hết chất đắng, sau đó cho vào hũ, thêm nước đã pha muối với độ mặn vừa phải, đổ vừa ngập măng là được. Muối dùng để muối măng phải là muối hột mới không làm mất đi mùi đặc trưng của măng và đảm bảo vị chua thanh sau khi muối. Để tăng thêm vị, mẹ thường cho thêm vài lát ớt vào, sau đó mang hũ để ở nơi mát mẻ, khoảng 3 ngày sau là dùng được.

Măng chua có thể chế biến thành nhiều món ngon, nhưng để cảm nhận hết cái tinh túy mà thiên nhiên ban tặng cho măng thì chỉ có món canh măng chua nấu cá. Cá rô hoặc cá diêu hồng, chọn con vừa, rửa sạch, để ráo. Khử dầu, phi hành tỏi thật thơm, thêm vài lát cà chua xào sơ, đổ nước vừa đủ dùng. Khi nước gần sôi, cho măng chua vào. Mẹ nói rằng, cái tạo nên sự tinh túy của món canh măng chua chính là nước muối măng. Vì vậy măng lấy trong hũ ra là cho vào nồi liền, không được rửa qua nước, đồng thời cho thêm vào canh một ít nước muối trong hũ măng để canh có vị chua. Nêm nếm gia vị vừa ăn, chờ nước sôi cho cá vào. Đun nhẹ đến khi sôi trở lại, thêm một ít ngò gai xắt nhuyễn, vài lát ớt tươi, và thưởng thức.

Bày tô canh ra mâm, không quên chuẩn bị một chén nước mắm nhĩ kèm vài lát ớt hiểm. Và đũa cơm, gắp một lát cá kèm miếng măng, chấm vào nước mắm ớt rồi đưa vào miệng, mùi thơm ngọt của cá quyện với vị nồng chua của măng, thêm vị mặn, cay đậm đà của nước mắm ớt khiến ai cũng xuýt xoa...

Bài, ảnh: Nam Hải

>> Lẩu chua sả nghệ cá nhám giàu >> Cá chép nấu canh măng >> Lẩu đầu cá hồi nấu măng