Đến đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi), đi ngõ nào bạn cũng có thể dễ dàng nhìn thấy tỏi: trên những đồng ruộng bát ngát, phơi ngoài sân, chất thành từng đống trong nhà, được bày bán trong các hàng quán, khắp các nẻo đường đi, trong lều chợ, bến tàu, trong nhiều quán ăn.

Tỏi nhiều là một lẽ đương nhiên vì người dân làm nông nghiệp ở đây chủ yếu sống nhờ vào cây tỏi. Tỏi được trồng, chăm bón công phu cẩn thận từ khâu làm đất đến thu hoạch. Tuy nhiên, sự khẳng định thương hiệu này có lẽ là do các yếu tố đất, nước và những bí quyết tay nghề tạo nên.

Sau khi thu hoạch, người dân phơi tỏi thật khô và phân thành nhiều loại khác nhau. Nếu bán số lượng lớn, người ta đựng thành từng bao tải to, còn nếu bán lẻ cho người mua về ăn hay làm quà biếu thì họ cho vào túi cước, mỗi túi 1 kg treo lủng lẳng ở các hàng quán, trông gần gũi thật lịch sự.

Tỏi Lý Sơn có một đặc điểm riêng là củ nhỏ vừa, tép đều, màu trắng, chắc. Tỏi nhiều và ngon nên ra Lý Sơn ăn món gì cũng có chén tỏi củ kèm theo. Các cô chủ quán mời khách ăn tỏi một cách thật tình như để quảng bá thương hiệu, khách được ăn tha hồ, miễn phí. Ăn tỏi Lý Sơn, ta cảm nhận được cả các mùi vị thơm cay dịu ngọt nồng hơn củ tỏi được trồng ở những vùng đất khác. Ưu điểm của tỏi Lý Sơn là dù có ăn nhiều nhưng không bao giờ có mùi hôi như những giống tỏi khác. 

Tấn Trực