Hầu như bộ phận nào của cây chuối cũng được người ta tận dụng. Ngoài những quả chuối chín vàng sậm, thơm nứt với vị ngọt đậm đà nơi đầu lưỡi, thì phần lõi non thân chuối được xem như một loại rau, có thể xào hoặc làm rau sống ăn cùng cơm, mì... Đặc biệt các món từ bắp chuối như bắp chuối trộn, xào và cả bắp chuối nấu canh, rất quen thuộc trong bữa cơm gia đình đầm ấm, nhất là ở vùng nông thôn.
Theo kinh nghiệm dân gian canh bắp chuối đóng vai trò khá quan trọng cho việc điều hòa hệ miễn dịch, nhuận trường, bảo vệ da, bồi dưỡng thần kinh... Người quê tôi nghiện canh bắp chuối hơn bất kỳ món canh rau nào. Nấu canh bắp chuối tuy đơn giản nhưng đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ của người phụ nữ. Để tận hưởng hết nguyên vị thanh ngọt bắp chuối, thường người ta chọn những bắp chuối vừa mới ra hết buồng và phải là những bắp chuối từ những cây chuối sứ, chuối mật, không nên chọn hoa chuối tiêu bởi khi nấu sẽ làm nước canh chát, không ngọt.
Bắp chuối đem về, tước bỏ phần bẹ ngoài, gỡ từng lớp tới khi đến phần non khó gỡ thì ngừng. Xắt lát mỏng vừa ăn ngâm nước đã pha chanh cho trắng. Hồi còn ở quê, món canh bắp chuối thường được nấu với tóp mỡ và một chút ớt bột cay, vậy mà ai cũng khen ngon đáo để. Họa hoằn lắm mới được nấu với những con tôm bắt ngoài sông. Làm sạch tôm, sau đó rán nhẹ trên lửa nhỏ cùng với hành khô thái mỏng. Vớt tôm ra, tiếp tục cho chuối xắt mỏng vào nồi xào thấm thía, chế nước đun sôi. Để lửa riu riu cho chuối chín mềm, thêm một chút nước mắm để dậy mùi. Vài phút sau đã thoang thoảng mùi thơm của tôm, mùi ngai ngái của vị chuối nhà. Khi ăn, không quên cắn phựt một miếng ớt rừng. Vị ngòn ngọt của tôm, chan chát của chuối, lẫn vào vị cay nồng của ớt khiến một người sành ăn cũng phải ồ lên ngạc nhiên.
Những hôm nhà có giỗ chạp, món canh bắp chuối được nấu cầu kỳ với giò heo. Giò chặt khoanh, rửa sạch, ướp hành tím, tiêu, hạt nêm, muối, đường. Bắp chuối sau khi bào mỏng, rửa sạch để ráo nước. Cho dầu ăn vào nồi phi thơm, tiếp tục cho giò heo vào xào lửa lớn đến khi săn lại và thấm gia vị. Đổ nước vào nồi ngập giò heo, hầm lửa nhỏ cho mềm, cuối cùng cho bắp chuối vào nấu thêm chừng mươi phút.
Món canh bắp chuối ăn nóng mới ngon, đừng quên thêm ít rau răm, hành, ngò, tiêu lên trên để tô canh tăng phần quyến rũ.
Phan Thị Thanh Ly