Ở làng quê xã Trung Nhứt, quận Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ này, Hà được xem là cô gái may mắn hơn cả vì lấy được tấm chồng tử tế ở Đài Bắc (Đài Loan), có nghề nghiệp ổn định và yêu thương vợ hết mực. Hà theo chồng, thường xuyên gọi điện và gửi tiền về nhà, rồi bỗng dưng ngưng đến 2 năm sau, một ngày nọ gia đình chồng dẫn cô về Việt Nam trả lại.

Cả nhà xót xa. Khi ra đi là một cô gái 20 tuổi xinh đẹp, trẻ trung ngời ngời sức sống, lúc về Hà thành một người xấu xí, già nua, biểu hiện tâm thần, luôn co rúm vào góc phòng nói huyên thuyên một mình. Gia đình tìm cách chạy chữa khắp nơi nhưng không khỏi. Năm trước, chồng cô từ Đài Loan sang năn nỉ bố mẹ vợ được đưa cô đi chữa bệnh song bị từ chối. Cả nhà đưa Hà vào Bệnh viện Tâm thần thành phố Cần Thơ chữa trị, trong khi vẫn chưa có cơ hội tìm hiểu tại sao con mình trở nên điên loạn.

Ở xã của Hà, có 5 người lấy chồng Đài Loan nhưng đều ly dị và bỏ về. Tất cả họ đều trở nên u uất, trầm cảm. Nhiều người bỏ địa phương đi đâu không rõ.

Tại Bệnh viện Tâm thần thành phố Cần Thơ, VnExpress.net gặp không ít bệnh nhân nữ từng xuất ngoại lấy chồng. Họ đến từ nhiều miền quê khác nhau, nhưng đều về nước với căn bệnh tâm thần sau những tháng ngày đày đọa ở xứ người.

Trong số đó có Màu, năm nay đã xấp xỉ 30. Năm 2001, Màu 18 tuổi, cùng hơn 10 cô giá trẻ đẹp khác trong xã qua môi giới được xem mắt và lấy chồng Đài Loan. Bà mẹ của Màu vẫn còn nhớ rõ, sau một đám cưới tập thể chóng vánh tại TP HCM, người môi giới đưa cho gia đình bà một triệu đồng là tiền của gia đình chú rể trả sau khi trừ các chi phí, rồi đưa cô đi theo chồng. 21 ngày sau, người mẹ nhận được một cuộc điện thoại lên sân bay đón con.

Cô dâu Màu bên cạnh chú rể người Đài Loan trong ngày cưới. Ảnh do gia đình cung cấp.

Lúc tỉnh táo, trao đổi với VnExpress.net, Màu nhớ lại: “Một buổi trưa, người mai mối đến nhà chồng tại thành phố Cao Hùng (Đài Loan) bảo em thu xếp đồ đạc rồi đưa thẳng ra sân bay. Em chẳng biết đi đâu nữa, tỉnh dậy thì đã ở Việt Nam rồi”.

Mẹ Màu kể, khi về đến sân bay Tân Sơn Nhất, cô con gái chỉ còn mặc độc mỗi bộ quần áo cũ nát, không có đồ đạc gì mang theo. Người phụ nữ ngày xưa dẫn mối đưa cô sang Đài Loan dúi vào tay gia đình 100.000 đồng rồi bỏ đi thẳng. Màu không còn nhận ra cha, mẹ hay người thân nữa. Gia đình đưa cô đến Bệnh viện tâm thần Cần Thơ khám bệnh, kết quả: Màu bị bệnh tâm thần phân liệt.

Năm đầu tiên, bệnh tình của cô rất nghiêm trọng. Sau khi xuất viện về nhà, cô gái vẫn còn hoảng loạn đập phá hết đồ đạc, nửa đêm bỏ đi lang thang. Người nhà phải dùng xích sắt trói cô vào chân giường.

Màu bây giờ bệnh tình đã thuyên giảm đáng kể nhưng vẫn lúc tỉnh lúc mê. Cô nói đùa nếu bây giờ sang Cao Hùng vẫn có thể tìm được nhà chồng. “Nói chơi thôi chứ em sợ lắm. Nghĩ về ngôi nhà đó là em sợ”, rồi Màu nói ngay. Chồng cô lớn hơn vợ 20 tuổi, làm nghề gì cô không biết, đi từ sáng sớm, tối mịt mới về.

Màu ở chung với mẹ chồng và một ông anh chồng hành nghề ăn xin mình đầy ghẻ lở. Mỗi bữa ăn, bà mẹ chồng bắt cô uống một lọ thuốc màu đen có mùi hăng hắc, cô không uống là bị đánh. "Em chẳng biết là thuốc gì, hỏi cũng không được nên cứ thế làm theo", cô gái cho biết. Mẹ chồng nhốt cô trong nhà không cho đi đâu cả, người vợ cũng không thấy được mặt chồng mình. Màu sống như thế được 21 ngày thì đâm ra hoảng loạn, rồi phát điên.

Mẹ bệnh nhân này nuốt nước mắt tâm sự: “Nhà nghèo quá, mong nó đi lấy chồng gửi tiền về giúp gia đình, ai ngờ chuốc họa vào thân”. Từ năm 2001, mỗi tháng phải đưa Màu đến bệnh viện khám và thuốc men chữa trị hết 300.000 đồng. Gia đình không có ruộng đất, phải đi làm mướn và vay thêm tiền chữa bệnh, đến nay đã mang nợ vài chục triệu đồng.

Cô Màu bây giờ vẫn còn bị tâm thần, lúc tỉnh lúc mê. Ảnh: Tiến Thùy.

Tai họa ập đến lần nữa sau khi Màu trở về nước. Năm 2003, tưởng con gái đã lành bệnh, gia đình tháo chiếc xích ở chân cô. Một đêm, cô gái bỏ đi, bảo là lên Cần Thơ làm ăn. Vài ngày sau, người nhà tìm thấy Màu đi lạc ở tận Đồng Tháp. Chín tháng sau đó, cô sinh ra một đứa trẻ không cha. Gia đình túng quẫn càng thêm gánh nặng, cha mẹ Màu còng lưng nuôi đứa con bệnh và đứa cháu nhỏ.

Vài năm trước, Bệnh viện tâm thần Cần Thơ cũng tiếp nhận một bệnh nhân là người đi lấy chồng Đài Loan trở về. Thương, ở ấp Xáng Mới, xã Thạnh Xuân (huyện Châu Thành A, Hậu Giang) nhập viện trong tình trạng mất trí nhớ, thỉnh thoảng lên cơn điên loạn. Cô phải mất 3 năm điều trị đặc biệt mới qua được hiểm nghèo, nhờ có sự quan tâm chăm sóc đặc biệt của người bây giờ là chồng cô. Hết bệnh, hai người lấy nhau rồi dắt díu nhau lên Sài Gòn làm ăn. Đến bây giờ, Thương vẫn chưa thôi ám ảnh về những ngày tháng đắng cay tủi nhục nơi đất khách, trong kiếp làm vợ chồng ngoại.

Bác sĩ Lê Hoàng Vũ, Bệnh viện tâm thần Cần Thơ, cho biết bệnh viện đã tiếp nhận nhiều ca bệnh giống như Hà và Màu. Những cô gái lấy chồng nước ngoài thường rơi vào hoàn cảnh bị ép buộc, bị đặt vào một môi trường xa lạ, không người trò chuyện, dẫn đến lạc lõng dần dần sinh ra trầm uất. Người không được chia sẻ thông cảm thì dễ bị rối loạn tâm thần cấp. Nếu thêm tình trạng ngược đãi nữa thì khả năng trở nên điên loạn là điều dễ hiểu.

Y sĩ Lương Hiền Thành, cũng ở Bệnh viện tâm thần Cần Thơ, thì khẳng định hiện tượng các cô gái lấy chồng Đài Loan bị bệnh thần kinh trở về là không ít. "Chỉ những trường hợp bị nặng, người nhà mới đưa vào bệnh viện. Còn có hàng trăm trường hợp khám và điều trị tại các phòng mạch tư do sợ lộ chuyện", y sĩ này nói.

Tiến Thùy