Mành về...! Mành về...! Vào mùa hè, sáng nào cũng thế, tầm độ 5 giờ sáng, thanh âm của tiếng gọi nhau ra biển đón ghe về làm xao động cả xóm chài.

Dù không có nhiệm vụ gì, trẻ con chúng tôi cũng ba chân bốn cẳng lon ton chạy theo các mẹ, các chị ra biển. Dưới nắng vàng, trên các khoang thuyền cơ man nào là cá, những thân cá lấp lánh trong ánh bình minh lung linh những sắc màu khiến ai nhìn thấy cũng đều thích thú.

Trong số các loài cá mà ngư dân sau chuyến biển đêm mang về, có một loại cá mình thon dài bóng mượt tươi xanh, đó là cá nục. Phụ nữ xóm chài sau khi thoăn thoắt cho cá vào thúng và quang gánh lên vai chạy cho kịp buổi chợ, thì lũ con nít chúng tôi cũng hối hả quay về nhà để chuẩn bị đến lớp. Còn nhớ, mỗi khi đến mùa cá nục, hầu như tuần nào trong mâm cơm gia đình cũng “có mặt” con cá này, lúc thì kho với dưa gang, khi chiên vàng rụm, lúc thì nấu canh thơm, cà chua... nhưng có lẽ với lũ trẻ con chúng tôi, không gì ngon bằng món cá nục hấp cuốn bánh tráng.

Cá được chọn hấp phải là những con cá có thân hình săn chắc, mắt trong xanh lóng lánh. Theo kinh nghiệm của người dân quê tôi, cá nục cuốn bánh tráng chỉ nên chọn những con nhỏ tầm khoảng ba lóng tay mới ngon. Trước khi hấp, xếp cá vào đĩa lớn rồi ướp hành tím xắt mỏng, muối, bột ngọt, tiêu, ớt trái thái nhỏ, dầu phộng vào để cá thấm đều. Sau đó, cho đĩa cá vào nồi hấp cách thủy khoảng nửa tiếng đồng hồ là chín. Nếu hấp quá lâu, cá sẽ bị mềm mất đi hương vị đặc trưng.

Muốn món ăn này được ngon hơn, phụ liệu đi kèm cũng phải “đúng bài”. Bánh tráng dùng để cuốn cá phải là bánh tráng sắn (bánh được làm từ củ sắn, còn gọi là khoai mì) có ở các vùng quê xứ Quảng bởi bánh tráng sắn vừa mềm lại vừa dẻo, thêm vào đó là những đọt rau muống tươi xanh và một chén nước mắm tỏi ớt. Đầu tiên gắp lườn cá cho vào miếng bánh tráng đã nhúng nước, tiếp theo cho vài ngọn rau muống vào cuộn lại rồi chấm vào nước dùng và thưởng thức. Một mẹo nhỏ khi ăn món này là lấy ít nước cá tiết ra trong lúc hấp pha chung với nước mắm tỏi sẽ cho ra một thứ nước dùng rất đặc trưng: vừa mang vị ngọt của cá, vừa mang hương thơm của tỏi, ớt.

Ăn cơm quanh năm suốt tháng cũng ngán, và để thay đổi khẩu vị, mẹ tôi thi thoảng vẫn làm món này để cả nhà thưởng thức. Cái hương vị ngọt thơm của cá, giòn giòn của rau muống, dẻo thơm đặc trưng của sắn, cay cay của ớt, mặn mòi của mắm hòa quyện vào nhau làm nên một món ăn dân dã nhưng ngon không thể tả. Món này dùng thay cơm vào những trưa gió mát rượi trước hiên nhà, cả trẻ con lẫn người lớn đều ưa thích.

Hòa Nhơn