Dân số Việt Nam đang già nhanh chóng trong khi chưa tích lữy được nhiều. Ảnh minh hoạ: Minh Thuỳ. |
Đây là kết quả nghiên cứu quốc gia lần đầu về người cao tuổi công bố sáng 4/5 tại Hà Nội. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Người cao tuổi Việt Nam và các đơn vị khác đã tiến hành cuộc điều tra từ tháng 10 đến tháng 12/2011, tại 12 tỉnh thành ở cả ba miền, với sự tham gia của 4.000 người từ 50 tuổi trở lên.
Tiến sĩ Giang Thanh Long, Phó Viện trưởng Viện Chính sách Công và Quản lý, Đại học Kinh tế Quốc dân, Trưởng nhóm điều tra cho biết, xu hướng người già ít sống với con cháu ngày càng trở nên phổ biến hơn. Đây là một thách thức trong công tác chăm sóc sức khoẻ cho người cao tuổi. Ngoài ra, tỷ lệ nữ góa chồng cao hơn tỷ lệ nam giới góa vợ, đây là dấu hiệu của “nữ hóa” dân số người cao tuổi.
Cũng theo điều tra này có đến 63% người cao tuổi cho rằng cuộc sống còn thiếu thốn, chỉ chưa đến 2% nói rằng cuộc sống rất đầy đủ. Khoảng 14% người cao tuổi đang sống trong hộ nghèo, tiến sĩ Long cho biết.
Hơn một nửa số người được phỏng vấn cho rằng tình trạng sức khỏe hiện tại là yếu hoặc rất yếu. Đau đầu, chóng mặt, đau khớp, đau lưng là các triệu chứng thường gặp nhất. Trong số những người cao tuổi phải trả tiền cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, gần 50% không đủ tiền để chi trả.
Ngoài ra, tỷ lệ người cao tuổi có cảm giác buồn hoặc thất vọng hầu như cả tuần là 7-8%, sau đó tăng lên gần gấp hai ở nhóm người cao tuổi trên 80 tuổi. Có gần một phần ba trả lời không thể chia sẻ với ai khi cảm thấy không vui hoặc buồn.
Nghiên cứu này cũng đề cập đến vấn đề tương đối tế nhị là xu hướng hoạt động tình dục của người cao tuổi. Theo đó, tỷ lệ có quan hệ tình dục trong vòng 6 tháng trước khi phỏng vấn là trên 50%, con số này cao nhất ở nhóm 50-59 tuổi. Ở nhóm tuổi trên 80, vẫn còn có khoảng 6%.
Nhiều người hiện vẫn giữ quan điểm cho rằng việc người già mà vẫn còn muốn quan hệ là một điều đáng chê trách. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đây là nhu cầu của mỗi người, không phải là điều gì đáng xấu hổ. Thực tế, nhiều phụ nữ lớn tuổi có thể vẫn còn ham muốn nhưng thường ngại quan hệ vì sợ bị đau, còn với đàn ông lớn tuổi thì đó là sự bất lực
Người cao tuổi được gia đình và xã hội tôn trọng. Tuy nhiên, các thống kê và nghiên cứu gần đây cho thấy, người cao tuổi vẫn thuộc nhóm dân số dễ bị tổn thương và nghèo nhất.
Ông Đàm Hữu Đắc, Phó Chủ tịch thường trực Hội Người cao tuổi cho biết, dân số thế giới đang già hóa nhanh ở hầu hết các nước, nhờ những tiến bộ về chăm sóc sức khoẻ, cải thiện đời sống kinh tế - xã hội. Dù mới chỉ là nước có mức thu nhập trung bình thấp, nhưng dân số Việt Nam đã bắt đầu bước vào giai đoạn già hóa khi chưa tích lũy được gì. Điều này đặt ra thách thức rất lớn trong công tác chăm sóc người cao tuổi trong thời gian tới.
Nam Phương