Lấy chồng từ lúc 13 tuổi đến nay chị đã có 5 mặt con. Cậu con trai cả năm nay mới 21 tuổi, đã lấy vợ và sinh con từ vài năm trước.

Những trường hợp như chị Sỏng không phải là hiếm gặp bởi hiện tượng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống vẫn diễn ra khá phổ biến ở một số, vùng dân tộc thiểu số tỉnh Sơn La.

Thiếu úy Nghiêm Văn Tuyến, đồn Biên phòng P 459 (xã Phiêng Pằn, huyện Mai Sơn, Sơn La) cho biết: “Trong bản, số người kết hôn đúng độ tuổi chỉ đếm trên đầu ngón tay. Đa số dân bản kết hôn sớm, lấy vợ, lấy chồng từ lúc 10-15 tuổi, con trai lấy vợ hơn vài tuổi”.

Do kết hôn sớm nên việc sinh đẻ cũng khá “vô tư”. Trong bản, nhà ít cũng sinh 3- 4, nhà nhiều thì 5-7 con. Đàn ông, phụ nữ ngoài 33 tuổi lên chức ông, bà là chuyện thường.

Không chỉ Mai Sơn, huyện Phù Yên cũng phổ biến tình trạng tảo hôn và kết hôn cận huyết thống.

Dù mới cưới được 10 năm nhưng vợ chồng Phàng A Nu - Phào Thị Nênh ở bản Suối Vạch (xã Kim Bon), đã có 6 con. Cũng tại xã này, ở bản Suối Kếnh cũng có tới trên mười trường hợp tảo hôn trong vài năm gần đây. Trưởng bản Giàng A vừa bước sang tuổi 32 nhưng cũng đã có đầy đủ con dâu, con rể và 4 cháu nội, ngoại.

Bác sĩ Cầm Văn Tổ, Giám đốc Trung tâm Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Mai Sơn cho biết, chỉ trong vòng 3 năm 2006-2008, trong số 3.740 cặp vợ chồng kết hôn thì có đến 685 cặp tảo hôn. Riêng 6 tháng đầu năm 2009, toàn huyện có 740 cặp kết hôn mà đã có 136 cặp tảo hôn. Hiện tượng này có ở nhiều vùng và nhiều nhóm dân tộc khác nhau, cao nhất là nhóm người dân tộc Mông, Xinh Mun.

Hiện tượng tảo hôn cũng khá phổ biến ở 2 xã Tà Xùa và Phiêng Côn, huyện Bắc Yên. Hầu như bản nào cũng có tảo hôn, một số bản có kết hôn cận huyết thống.

“Nhiều đồng bào vẫn quan niệm kết hôn sớm để có thêm người lao động làm nương rẫy, nên chỉ 13-14 tuổi đã kết hôn và đẻ nhiều để có lao động, đặc biệt là phải có con trai. Việc giáo dục giới tính, quan niệm tình yêu và hôn nhân của lứa tuổi thanh thiếu niên cũng chưa được chú ý trong khi tập quán lạc hậu và hủ tục đè nặng, thả nổi ở nhiều nơi”, Trần Đình Thuận, phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Sơn La cho biết. Để cải thiện tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống, tỉnh Sơn La đang thí điểm mô hình can thiệp tại 4 xã Tà Xùa, Phiêng Côn (huyện Bắc Yên) và xã Kim Bon, Tân Lang (huyện Phù Yên) với 40 thôn, bản.

Bác sĩ Sa Văn Khuyên, Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh cho biết, mô hình bao gồm một số hoạt động như: tư vấn, lấy máu xét nghiệm cho các đôi trước khi kết hôn bắt đầu từ tuyến xã và miễn phí cho các đối tượng tham gia. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, vận động nhân dân qua các phương tiện thông tin đại chúng, hoặc trực tiếp tại thôn, bản, từng hộ gia đình cũng sẽ được tăng cường... Từ đó, nhân rộng mô hình trên nhiều địa phương khác trong tỉnh.

(Theo Gia đình và xã hội)